Poradnik dla maturzystów, wstęp.

Ponieważ po wczorajszym kursie czuję się bardzo wyedukowana, postanowiłam dać maturzystom kilka rad odnośnie egzaminu ustnego z języka angielskiego (tudzież niemieckiego, ogólne zasady te same). Dzisiaj wstęp, bo temat przydługi i naprawdę tych absurdów nie da się wyczerpać jednym krótkim postem.

No właśnie, absurdy. Egzamin jest ich pełen. Pierwszym i nie jedynym jest brak czasu na przygotowanie. Zarówno dla ucznia, jak i nauczyciela. Skutki mogą być naprawdę opłakane i bolesne, o czym przekonałam się na symulacji. Okazało się, że mimo odgrywania roli prymuski, dostałam 3 punkty na 6 możliwych, bo sama nie wyczerpałam tematu, a nauczyciel nie miał już czasu mi pomóc. To naprawdę szaleństwo. Na przeczytanie zadania pierwszego jest 0,5 minuty, trzeciego 1 minuta, a drugiego wcale. Nerwy, rozbiegane literki, trzęsące się ręce… i nie mówię tu wcale o zdającym, a ten ma jeszcze gorzej. Ciężko jest się skupić w takim czasie, a egzaminujący ma do przeczytania więcej niż uczeń. No i przy którymś tam uczniu każdy jest najzwyczajniej w świecie zmęczony. 

Kolejna dziwna rzecz to kwestia tego, że jeśli uczeń nie przystąpi do jakiegoś zadania (ma takie prawo), odejmowane są mu punkty za gramatykę, wymowę i płynność. Jednak jeśli przystąpi do wszystkich zadań, ale na jedno lub dwa nie powie ani słowa (i mam tu na myśli siedzenie tych kilka minut w całkowitym milczeniu, bo uczeń nie ma nic do powiedzenia), tych punktów mu się nie odejmuje. Efekt niby jest taki sam, czyli uczeń nie wykonuje zadania, ale ocenianie inne. Wniosek: za żadne skarby NIE REZYGNUJCIE Z WYKONANIA ZADANIA!!! Lepiej sobie pomilczeć i przejść do następnego niż oficjalnie zrezygnować.

No i wisienka na torcie. Zadania muszą być wykonywane w takiej kolejności, w jakiej są w arkuszu. Kiedyś pytało się ucznia, czy woli zacząć od sytuacji, czy od obrazka. Teraz tego problemu nie będzie. Najpierw zadanie pierwsze, potem drugie, na końcu trzecie. I nie da się inaczej. Nie można też wrócić do poprzedniego zadania, żeby coś dodać, bo akurat przypomniał się jakiś zwrot czy jakieś słówko. Jedno zadanie od A do Z i koniec. Póki jesteśmy przy danym zadaniu, można coś dodawać, jak jest już następne to pozamiatane.

Ostatnią kwestią, jaką poruszę w tej części będzie rola egzaminatora. Bardzo trudna, choć może wydawać się banalna, bo przecież on język zna. I nie będę się rozpisywać, jak to jesteśmy zmęczeni po przepytaniu 10 uczniów, bo nie o to tu chodzi. Egzaminator ma pomagać, ale nie za bardzo. W żadnym razie nie może podpowiadać. Może tylko naprowadzać. Czyli jeśli ktoś nie zrealizuje jakiejś części zadania (bo się zdenerwował na przykład) egzaminator nie powie: „Jeszcze jedna kwestia”, tylko „czy ma Pan/Pani coś do dodania?”. To może być sygnał do tego, że o czymś zapomnieliście, ale nie musi. Egzaminator może o to samo zapytać, jeśli po prostu nie jest pewny, czy uczeń już skończył.

Po drugie egzaminator musi liczyć czas. I to nie tak, że „mniej więcej” dwie minuty na rozmowę wstępną, ale DOKŁADNIE dwie minuty na rozmowę wstępną. Czyli nerwowe spoglądanie na stoper czy zegarek nie będzie oznaczać tego, że egzaminator się nudzi czy chce szybciej skończyć, ale po prostu MUSI kontrolować czas. Jeśli więc zobaczycie zegarek, telefon ze stoperem czy stoper leżący na stole to nie denerwujcie się, drodzy maturzyści. Takie mamy procedury.

Egzamin przeprowadzany jest w całości w języku obcym. Od momentu wejścia do momentu wyjścia egzaminator i uczeń muszą mówić po angielsku (niemiecku/francusku/włosku…). Jest jednak JEDEN WYJĄTEK. Jeśli uczeń rezygnuje z jakiegoś zadania (co może zrobić, ale zupełnie mu się to nie opłaca) egzaminator musi poinformować go PO POLSKU, że nie ma możliwości powrócenia do tego zadania. Czyli jak już raz zrezygnowałeś to koniec, przepadło. Wszystkie pozostałe polecenia, pytania, rozmowy przeprowadzane są po angielsku.

No i egzaminator jest zobowiązany zwracać się do ucznia per Pan/Pani. Oczywiście to samo dotyczy drugiej strony. Angliści mają łatwo, bo niczym nie różni się to od "Ty", ale już w innych językach słychać różnicę. Także żadnych "koleżeńskich" wtrętów i luźnej atmosfery. Egzamin to egzamin, z całą jego powagą i oficjalnością. Dodatkowo egzaminator nie może być zbyt uśmiechnięty. Wiem, że brzmi to idiotycznie, ale nie powinniśmy uśmiechać się od ucha do ucha i przytakiwać przy każdym pytaniu, bo to może wprowadzać ucznia w błąd. Oczywiście to nie tak, że mamy siedzieć skwaszeni, miły uśmiech nie zaszkodzi. Ale jeśli egzaminator będzie miał poważną minę to nie dlatego, że źle mówicie, nie lubi Was czy też ma zamiar dać Wam banię, ale dlatego, że jest już zmęczony albo nie ma już siły przemiło, ale nie zanadto, się uśmiechać :)

W następnym odcinku napiszę o samych zadaniach, a na koniec o sposobie oceniania. Na każde pytanie odpowiem, czyli komentarze mile widziane. I na koniec zapraszam każdego maturzystę do odwiedzenia strony OKE (w linku wrocławski) i przeczytanie informatora maturalnego. To może naprawdę pomóc, a na pewno nie zaszkodzi.